Wat is het vierstemmenboek

Vierstemmenboek

Wat is het vierstemmenboek:

Het Vierstemmenboek is een boek die dateert uit 1753, waar de bekende componist Claude Goudimel (1510-1572), naast de gewone melodie van de Psalmen, drie stemmen aan heeft toegevoegd. Deze zetting is eerst in de berijming van Petrus Datheen uitgegeven, die later is vervangen door de berijming uit 1773. De stemmen zijn van hoog naar laag; Alt (soort van bovenstem, maar dan nog hoger), Tenor (kerkstem), Discant (tegenstem) en de Bassus (grondstem). Dit boek is ook goed a capella (zonder instrumentale begeleiding) uit te voeren, daar is het eigenlijk voor bedoeld. Het maakt een muzikaal "volmaakt" akkoord, die een zuivere klank opwekt dat het zo lijkt dat tijdens de a-capella uitvoering net lijkt of er een orgel meespeelt.

Vierstemmige zettingen zijn er vele, maar dit is een unieke zetting, want als men de psalmen vierstemmig zingt, dan kan men de gewone psalmmelodie zingen, zoals in de zondagse eredienst.

Het ontstaan van de Psalmen en uiteindelijk van het vierstemmenboek:

Vroeger werd op 21 mei 1536 in Genevé de rooms-katholieke misviering, zingen door priesters en koren in diensten afgeschaft. Toen werd er niet meer gezongen in kerken en Calvijn vond dat een gemis, op 16 januari 1537 legden Calvijn en twee andere predikanten een voorstel aan de Raad van Genevé om in de erediensten weer te laten zingen, maar dan de hele Gemeente en de Psalmen Davids. Eerst probeerde hijzelf de Psalmen uit het Frans te vertalen, maar toen hij Clement Marot ontmoete kreeg Calvijn door dat Clement het beter kon. Snel daarna waren er 49 Psalmen die in de kerk gezongen konden worden. Theodorus Beza heeft de overige 101 Psalmen afgemaakt. Calvijn vond dat de Psalmen niet op de wijs van volksliedjes gezongen moesten worden, dus veel psalmmelodieën zijn in opdracht van Calvijn door Louis Bourgeois gemaakt. De Psalmen die na 1552 door Beza zijn berijmd werden door Maistre Pierre van een melodie voorzien. Terwijl meerstemmig eigenlijk een Joodse traditie is, wordt veel gezegd dat Calvijn wou dat de gemeentezang éénstemmig moest zijn, dat klopt maar later vond Calvijn meerstemmig ook goed als het zingen niet anders mogelijk was. Wanneer er rommelig gezongen zou worden, zou dat de waardigheid van het Psalmgezang verstoren. Met die uitspraak is het Psalmboek ontstaan met vier stemmen gemaakt door Claude Goudimel. De bedoeling van het vierstemmenboek, wordt vermeld in het voorwoord van dit zangboek (uit de druk 1780): “Zijnde een Werk, t' gunst tot daartoe zedert de Reformatie voor ten nutte van Gods Kerke, en ten einde om was ’t moogelyk, dezelve Psalmen in de Gereformeerde Gemeentens hier te lande te kunnen doen zingen, met zulk een en met niet minder fraaye Melodie, gelyk in Zwitzerland en doorgaans in geheel Duitschland geschiedde, en gebruikelyk was.” Hieruit blijkt dat het niet alleen voor huiselijk- of koorgebruik was, maar ook voor de gemeentezang.

Klik hier voor meer informatie over het vierstemmenboek.

2019:

DE NIEUWE VIERSTEMMENBOEK IN F- EN G- SLEUTEL

VOOR SLECHTS 25 EURO!

Klik hier voor meer info